INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Stanisław Siatka     

Stanisław Siatka  

 
 
Biogram został opublikowany w latach 1995-1996 w XXXVI tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Siatka Stanisław, krypt.: Ks. S., SS, X, ŚS (1869–1933), zmartwychwstaniec, redaktor, publicysta, polonijny działacz społeczny. Ur. 10 III w Czechówce koło Myślenic, był synem Antoniego (zm. 1889) i Agnieszki z Cyganów (zm. 1890).

S. uczył się w Zakliczynie, w Myślenicach i w Krakowie. Po ukończeniu 6 kl. gimnazjum S. wstąpił do zmartwychwstańców 9 X 1890 w Krakowie i u nich złożył śluby zakonne 17 I 1892. Studiował następnie na Uniw. Gregoriańskim w Rzymie, gdzie 4 IV 1896 przyjął święcenia kapłańskie. Przeszło rok był wicerektorem Papieskiego Kolegium Polskiego tamże, przy rektorze ks. Pawle Smolikowskim. Wysłany do USA jesienią 1897, był 15 lat (z małymi przerwami) wikariuszem największej polskiej parafii św. Stanisława Kostki w Chicago. Ponadto opiekował się sierocińcem polskim. Uczył języka polskiego w Kolegium św. Stanisława (1898–9), zorganizował przy nim stały kilkuletni kurs handlowy (1911) i kierował biblioteką. Od r. 1899 współpracował z „Dziennikiem Chicagoskim”. Redagował miesięcznik (później dwutygodnik) katechetyczny „Sierota” (1900–11). W r. 1902 podróżował przez pół roku po Argentynie w grupie słowiańskich dziennikarzy, badając warunki kolonizacji w okolicach Pernambuco, Bahía Blanca, Buenos Aires, Neuquén, Olivarria, Coronel Suárez, Puerto Militare, Tardil, Estancia Santamarina i Missione, co opisał w korespondencji do „Dziennika Chicagoskiego” (1902 nr 160–2, 173–5, 190, 197–8, 203–4, 233, 245–6). Po powrocie ciężko chorował, przeszedł dwie operacje w Chicago oraz rekonwalescencję w San Antonio i we Włoszech (1903).

W r. 1898 krótko pomagał w parafii św. Jacka, w r. 1909 w parafii św. Jana Kantego, a w l. 1909–11 był wikarym w parafii Matki Boskiej Anielskiej, gdzie organizował koła dramatyczne i wystawiał sztuki włoskie wg własnych przekładów.

Dwukrotnie S. kierował jako proboszcz parafią św. Stanisława Kostki (1912–15, 1925–9), zorganizował przy niej przedszkole (1913) i orkiestrę. W l. 1915–20 był w Chicago proboszczem parafii św. Jana Kantego (i przełożonym domu), a potem w l. 1920–23 parafii św. Jadwigi. Wybudował klasztor dla sióstr-nauczycielek (1916/17) i nowoczesną szkołę na rogu ulic Hoyne i Lyndale (1920). Założył tygodnik „Kantowiak” i redagował go w l. 1912–16 i 1919–21. Zorganizował fundusz pomocy biednym uczniom. Na początku listopada 1919 uczestniczył w sejmie wychodźstwa polskiego w Buffalo. W l. 1923–6 wykładał język polski w diecezjalnym Seminarium Najśw. Maryi w Mundelein, Illinois. Założył tam Koło Literackie im. ks. Piotra Skargi i urządzał imprezy artystyczne dla uczczenia pamięci wielkich Polaków. W r. 1925 poświęcił pomnik 37 wiernym parafii św. Stanisława Kostki, poległym w walkach o wolność.

W l. 1913–33 S. był prezesem Polskiej Spółki Wydawniczej w Chicago, przyczyniając się do wydania licznych podręczników i lektur polskich. Od r. 1924 należał do redakcji „Dziennika Chicagoskiego”, a od r. 1931 kierował nią, włączając ją do Stow. Wydawnictw Polskich w Ameryce i unowocześniając park maszynowy. Pisywał do wyżej wspomnianych czasopism i do „Macierzy Polskiej” na tematy religijne, społeczne i historyczne. Osobno wydał broszury: Krótkie wspomnienie o życiu i działalności ks. Michała Wincentego Barzyńskiego C. R. (Chicago 1901), Pamiętnik jubileuszowy Parafii św. Jana Kantego w Chicago, Illinois 1893–1918, (Chicago 1918) i Wianek nabożeństw, odprawianych w ciągu roku kościelnego, z dodaniem rytualiku parafialnego (Chicago 1904 i 1924). Zostawił w maszynopisie Moje wspomnienia (Arch. Prow. Chicagoskiej Zmartwychwstańców). W ostatnich latach życia, mimo poważnego osłabienia zdrowia, pomagał jeszcze parafii św. Jacka (1929/30) w Chicago i parafii św. Jadwigi (1930–3). Zmarł 22 XII 1933 w Chicago, pochowany został w grobowcu zmartwychwstańców na cmentarzu św. Wojciecha w Niles, koło Chicago.

 

Fot. w: Mater. Red. PSB, w archiwach zmartwychwstańców w Rzymie i w USA (Winnetka); – Zieliński S., Bibliografia czasopism polskich za granicą 1830–1934, W. 1935 s. 126, 270; Bolek, Who’s Who in Polish America; Janas E. T., Wahl J., Dictionary of American Resurrectionists 1865–1990, Chicago 1991 s. 110–11; Słown. Pol. Teologów Katol., VII 97–9 (bibliogr.); – Działalność męskich zgromadzeń zakonnych wśród Polonii, L. 1982; Iwicki J., Resurrectionist Charism, Rome II 1992; Resurrectionist Studies. Introduction to the Sources of Resurrectionist History and Spirituality, Rome 1977 s. 193, 240, 270, 333, 349, 352, 395, 456, 460; W kręgu zmartwychwstańców, W. 1986 II 25 6; – „Dzien. Chicagoski” 1933 nr 297 s. 1 (podob.), nr 299 s. 13, nr 300 s. 8, 1942 nr 80 s. 65 (fot.), 1945 nr 275 s. 21, 43, 1947 nr 163 s. 2, 6 (fot.); „Vexillum Resurrectionis” 1934 z. 1 s. 50–1; – Arch. Congregationis a Resurrectione w Rzymie: sygn. 28143–28201 (Świadectwo moralności od proboszcza Zakliczyna z 20 IX 1890 oraz listy S-i), sygn. 63456, 63461, 63462 (parafie chicagowskie), sygn. 70002 (Liber professorum, zapis 82); – Arch. paraf. w Zakliczynie: Metryka ur. i chrztu S-i, Książka meldunkowa Domu Łobzowskiego w Kr.

Bolesław Micewski

 
 

Powiązane zdjęcia

   

Chmura tagów

TAGI

Za pomocą tagów oznaczamy powiązania tematyczne postaci. Pozwalają one eksplorować serwis wg wybranych przez redakcję najważniejszych tematów dla danej postaci.

 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.